Hava Kirliliği Beyin Gelişimini Nasıl Etkiliyor?

Barselona Küresel Sağlık Enstitüsü tarafından yapılan ve Environment International adlı bilim dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, erken ve orta çocukluk döneminde diğer çocuklara kıyasla daha yüksek hava kirliliğine maruz kalan çocukların beynindeki önemli bölgeler arasında daha zayıf bağlantı olduğu tespit edildi.

Çalışmada Hollanda’nın Rotterdam kentindeki 3 bin 626 çocuğun verileri incelendi. Hava kirliliğine maruz kalma durumu ile beyin bağlantısı arasındaki ilişki incelendi ve erken yaşta hava kirliliğine maruz kalmanın beyin gelişimi üzerinde olumsuz etkileri olduğu belirlendi.

Çocukların doğumdan 3 yaşına kadar maruz kaldığı hava kirliliğinin, beyindeki bağlantıları azalttığı ve farklı bilişsel işlevlerin gerçekleşmesini sağlayan beyin ağlarına zarar verdiği ortaya çıktı.

Akciğer ve Beyin Arasındaki Bağlantı

Hava kirliliği konusunda açıklamalarda bulunan Türkiye Spastik Çocuklar Vakfı Danışman Nöroloğu Doç. Dr. Semih Ayta, hava kirliliğinin iç veya dış ortam havasının kimyasal, fiziksel veya biyolojik ajanlarla kirlenmesi olduğunu belirtti. Ozon, kükürt dioksit, azot dioksit gibi kirleticilerin solunum sistemi üzerinde olumsuz etkilere sahip olduğunu ifade etti.

Özellikle ince partikül maddelerin akciğer hücrelerine zarar verdiğini ve kana karışarak beyne ulaşabildiğini vurgulayan Dr. Ayta, hava kirliliğinin sağlık sorunlarına yol açabileceğini belirtti.

Çocuklarda Hava Kirliliği Etkileri

Çocukların hava kirliliğine özellikle hassas olduğunu belirten Dr. Ayta, hava kirliliğinin beyin gelişimini, algıyı, öğrenmeyi etkileyebileceğini ve hatta otizm spektrum bozukluğuna neden olabileceğini söyledi. Hava kirliliğinin ayrıca çocuklarda epilepsi, baş ağrısı gibi sağlık sorunlarını artırabileceğini açıkladı.

Hava kirliliği ile mücadelede fosil yakıtlardan uzaklaşmanın önemine vurgu yapan Dr. Ayta, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının teşvik edilmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca, hava kirliliği izleme istasyonlarının sayısının artırılması ve verilerin halka şeffaf bir şekilde ulaştırılmasının önemine dikkat çekti.

Hava kirliliğinin azaltılması için tüketim alışkanlıklarının değiştirilmesi gerektiğini belirten Dr. Ayta, hava kirliliğinin sağlık üzerindeki etkilerine karşı farkındalığın artırılması gerektiğinin altını çizdi.